Φορεσιά Αγ. Σαράντα Επαρχείας Ριζών

Τα Τζουμέρκα του χθές

Οι Κάτοικοι των Τζουμέρκων

 Τα Τζουμέρκα ή κατά τους Βυζαντινούς Τζουμέρνικον είναι η περιοχή που εκτείνεται ανάμεσα στους ποταμούς  Άραχθο και  Ασπροπόταμο(Αχελώος). Τα Τζουμέρκα από παλαιών χρόνων μέχρι σήμερα κατά διαστήματα έχει φιλοξενήσει αρκετές φυλές του ελληνικού χώρου και όχι μόνο.
  Αρχικά,οι  Αθαμάνες η αρχαία φυλοί , αυτοί που πρωτοκατοίκησαν στα δύσβατα βουνά των Τζουμέρκων από την περιοχή της Βοιωτίας και αφανίστηκαν αργότερα από τις επιδρομές των Ρωμαίων ήταν οι κύριοι οικιστές των Τζουμέρκων. Βέβαια τα Τζουμέρκα ξανά ζωντάνεψαν στην περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και του Δεσποτάτου της Ηπείρου με την κατασκευή αρκετών θρησκευτικών μνημείων καθώς έγιναν και εμπορικό κέντρο της Ηπείρου.
Κατς των 12ο αιώνα μ.Χ οι Σέρβοι κάνουν επιδρομές και καταλαμβάνουν τα Τζουμέρκα ,δίνοντας τους το σημερινό τους όνομα που στα Σλάβικα σημαίνει όμορφο τοπίο. Αργότερα τον 15ο αιώνα έχουμε τις πρώτες εγκαταστάσεις Βλάχων στις περιοχές Συρράκου, Καλαρυττών ,Αθαμανίας και Γαρδικίου. Τον 17-18 αιώνα μ.Χ έχουμε τις εγκαταστάσεις Σουλιωτών στα Κεντρικά Τζουμέρκα έπειτα από την καταστροφή του Σουλίου από τούς Οθωμανούς καθώς και την μετακίνηση των Σαρακατσάνων από τα Άγραφα στα Νοτιο-Ανατολικά Τζουμέρκα
     Απο την άλλη πλευρά μετά τον 17ο αιώνα έχουμε τις μετακινήσεις των Τζουμερκιωτών (Βλάχων,Σαρακατσάνων,Ντόπιων) σε εμπορικές πόλεις που εκείνη την εποχή ήταν τα Κέντρα της Ηπείρου όπως την εγκατάσταση Βλάχων Ασημουργών από το Συρράκο και τους Καλαρρύτες στα Γιάννενα κυρίως αλλά και στην Πρέβεζα. Όλοι αυτοί η πολύπλοκη σύνθεση των φυλών των Τζουμέρκων δηιούργησε μία ιδιαίτερη μουσικο-χορευτική παράδοση που μέχρι σήμερα παραμένει στα Τζουμέρκα , άθιχτα.

 Πράσινο:Βλάχοι
Μώβ:Σαρακατσάνοι